โดย : นายวสันต์ นาคมูล นักจัดการงานทั่วไปปฏิบัติการ
หน่วยงาน สำนักงานคลังเขต 6 พิษณุโลก
ในปัจจุบัน ผลิตภัณฑ์จากกระดาษ ได้เข้ามามีบทบาทอย่างมากในชีวิตประจำวันในรูปแบบต่างๆ และในสำนักงาน เช่น ใช้ในผลิตภัณฑ์ต่างๆ ใช้ในการพิมพ์เขียนและบันทึกข้อความ เป็นต้นซึ่งจากการศึกษาพบว่า ประเทศไทยมีการใช้กระดาษประมาณ 34 กิโลกรัมต่อคนต่อปี หรือ 2 ล้านตันต่อปี และมีอัตราการใช้เพิ่มขึ้นปีละ 15% กระบวนการผลิตกระดาษ 1 ตัน จะตองใช้ทรัพยากรดังนี้ ต้นไม้ 17 ตัน กระแสไฟฟ้า 1,000 กิโลวัตต์ต่อชั่วโมง น้ำมันเตา 300 ลิตร น้ำสะอาด 100 ตัน และคลอรีน 5 กิโลกรัม
การใช้กระดาษให้คุ้มค่าจึงเป็นทางเลือกหนึ่งในการรักษาทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม วัสดุใช้แล้วจากสำนักงานโดยเฉพาะกระดาษ มีการปนเปื้อนน้อยจึงอาจนำกลับมาใช้ซ้ำได้อีก หรือแปรรูปเป็นเยื่อกระดาษใหม่ แต่สำนักงานส่วนใหญ่ยังไม่ค่อยให้ความสำคัญต่อการใช้ประโยชน์เศษกระดาษและมักทิ้งปะปนกับขยะทั่วไปทำให้เศษกระดาษจากสำนักงานแทบหมดคุณค่าไป
เพราะฉะนั้น การนำเศษกระดาษกลับมาใช้ประโยชน์ในรูปแบบต่างๆ ตามความเหมาะสมจะสามารถลดปริมาณขยะที่เกิดขึ้น เป็นการลดการใช้กระดาษดีได้ส่วนหนึ่ง รวมทั้งลดการผลิตกระดาษและเป็นการประหยัดงบประมาณในการซื้อวัสดุสำนักงานได้ด้วย
ทำอย่างไรจึงลดการใช้กระดาษในสำนักงานได้
1. ปรับปรุงวิธีการทำงานเพื่อให้เกิดขยะกระดาษน้อยลงเช่น
1.1 ควรตรวจทาน หนังสือที่ร่างหรือเขียนขึ้น บนเครื่องคอมพิวเตอร์ ให้ถูกต้องก่อนสั่งพิมพ์ ด้วยการตรวจทานหลายๆ ครั้ง จนมั่นใจว่าถูกต้องครบถ้วนจึงสั่งพิมพ์
1.2 เอกสารที่เป็นสื่ออิเล็กทรอนิกส์ เช่น ในรูปแบบของ PDF หรือ Word ให้อ่านในคอมพิวเตอร์ หากจำเป็นจึงค่อยพิมพ์ด้วยกระดาษ
2. นำกระดาษที่ใช้แล้วกลับมาใช้ใหม่ เพื่อลดงบประมาณในการซื้อกระดาษ เช่น โดยการคัดแยกกระดาษที่ใช้หน้าเดียวออกจากระดาษที่ใช้งานแล้วสองหน้า ด้วยการจัดทำกล่องกระดาษรียูสเพื่อเก็บกระดาษที่ใช้งานหน้าเดียว หรือ รียูส เพื่อรวบรวม นำกลับมาใช้งานใหม่ และกล่องกระดาษรีไซเคิล เพื่อรวบรวมชั่งขายหรือจำหน่าย
การนำกระดาษหน้าเดียวกลับมาใช้ประโยชน์ ได้แก่
2.1 ใช้หน้าว่าง ในการพิมพ์หนังสือ
2.2 ใช้เป็นกระดาษบันทึกข้อความ หรือ ใช้บันทึก หรือ ร่างหนังสือ
2.3 ซองจดหมายต่างๆ ที่ใช้แล้ว : สามารถนำกลับมาใช้ส่งเอกสารภายในสำนักงาน หรือ ตัดมุมทั้ง 4 ใช้ หนีบกระดาษ สำหรับใช้บันทึกข้อความได้
2.4 หนังสือเก่า/นิตยสารต่างๆ : สามารถนำไปบริจาคห้องสมุด เพื่อเป็นประโยชน์ต่อสาธารณชนทั่วไป นอกจากนั้นยังทำเป็นการ์ดอวยพร ประดิษฐ์เป็นดอกไม้ใช้ตกแต่งสถานที่ได้
2.5 หนังสือพิมพ์เก่า : ใช้ห่อของขวัญ ประดิษฐ์ดอกไม้ เช็ดกระจก ชั่งขายได้
2.6 กระดาษห่อของ/ห่อของขวัญ : นำมาห่อของอีกครั้งและประดิษฐ์เป็นดอกไม้กระดาษ
2.7 กระดาษฉีก / กระดาษบันทึกข้อความ : นำส่วนที่เหลือนำมาทำกระดาษบันทึกข้อความที่มีขนาดเล็ก ว่าเดิม
2.8 กระดาษปฏิทิน/โปสเตอร์ : ใช้ประดิษฐ์เป็นการ์ดอวยพร หรือ คั่นหนังสือ
2.9 กล่องกระดาษต่างๆ : นำมาหุ้มด้วยกระดาษห่อของเหลือใช้ ใช้ใส่ของ หรือ ทำเป็นถังขยะ
2.10 ขยะกระดาษอื่นๆ เช่นการ์ดเชิญ การ์ดอวยพร : ทำเป็นที่คั่นหนังสือกระดาษบันทึก หรือ ดัดแปลง เป็นการ์ดอวยพรได้อีก
3. กระดาษที่ใช้ประโยชน์ไม่ได้แล้ว เก็บรวบรวมให้กับผู้รับซื้อ เพื่อนำกลับไปใช้เป็น วัตถุดิบในการผลิตกระดาษใหม่ (RECYCLE)
